Podręcznik samoobrony dla nauczycieli

.

Podręcznik samoobrony dla nauczycieli jest już gotowy! Właściwy tytuł to: „Jak panować nad klasą?”. Ten wyjątkowy tekst oparty jest na wcześniej opublikowanym kursie internetowym. Ale równie dobrze mogłem go nazwać właśnie „podręcznikiem samoobrony”.

Najprawdopodobniej za dwa dni dopnę już wszystkie kwestie techniczne i ruszę z kolportażem.

Materiał jest naprawdę mocny. Wiele osób chwaliło kurs, a teraz dodałem jeszcze uzupełnienia. Skorzystają nauczyciele, ale i rodzice – mnóstwo sytuacji wychowawczych jest przecież analogicznych w szkole i w domu.

Dzisiaj udostępniam „Wprowadzenie” do premierowej e-książki.

Dariusz Zalewski, Jak panować nad klasą? Poradnik dla młodych (i nie tylko) nauczycieli, Format: PDF, ss.80, Lublin 2012. KOLPORTAŻ OD ŚRODY.

Wprowadzenie

(FRAGMENTY)

Współczesny nauczyciel przypomina gladiatora, któremu związano nogi i wypchnięto na środek areny z okrzykiem: walcz! (Sformułowanie prof. Piotra Jaroszyńskiego). Jego szanse są w tych warunkach ograniczone. Nastała moda na podkreślanie praw uczniowskich, które są skrupulatnie wykorzystywane przez ich adresatów do szantażowania nauczycieli i pobłażania własnemu lenistwu.

Pedagog, pozbawiony tradycyjnych środków wychowawczych, dysponuje ograniczonymi możliwościami dyscyplinowania młodzieży. W takich warunkach nie zawsze wystarczy nawet najlepsze wykształcenie. Niezbędne są pewne indywidualne cechy charakteru oraz coś, co można by nazwać charyzmą, bądź intuicją pedagogiczną. Opanowanie 30 młodych ludzi, często zaniedbanych wychowawczo, mających problemy rodzinne, nie jest zadaniem łatwym i nie każdy sobie z nim poradzi.

Co ciekawe, tzw. literatura fachowa z tego zakresu nie jest zbyt obszerna, a nawet, gdy uda się znaleźć pozycję książkową podejmującą ten temat, to pozostaje ona na dużym stopniu ogólności. Wynika to z faktu, iż takie opracowania piszą zazwyczaj naukowcy, którzy: albo w ogóle nie pracowali w szkole, albo ta praca nie była wystarczająco długa. Z tego względu, Czytelnik nie znajdzie tu wielu przypisów odwołujących się do różnych prac naukowych. Można powiedzieć, że najważniejszym przypisem jest ten nie wykazany u dołu strony, a odwołujący się do doświadczeń autora.

Refleksje zawarte w e-książce oparłem głównie na własnych obserwacjach i przemyśleniach. Jeżeli już czerpałem inspiracje, to głównie z dwóch pozycji: Johna Robertsona, Jak zapewnić dyscyplinę, ład i uwagę w klasie?, tłum. Krzysztof Kruszewski, Warszawa 1998 oraz o. Jacka Woronieckiego, Umiejętność rządzenia i rozkazywania, Lublin 2004. Pomysły zaczerpnięte z tych opracowań były raczej pretekstem do włanych rozważań. Starałem się rozwijać je twórczo, akcentując zagadnienia, które w moim przekonaniu są najważniejsze.

Prezentowany e-book wychodzi naprzeciw zapotrzebowaniom zakłopotanych i zmęczonych nauczycieli, ze szczególnym uwzględnieniem młodych adeptów w tym trudnym fachu. Znajdą oni tu wiele porad, a nawet „trików”, ułatwiających przezwyciężenie codziennych problemów pojawiających się w klasie. Proponowane rozwiązania nie są oderwanymi od rzeczywistości teoretycznymi dywagacjami, ale – chcę to podkreślić jeszcze raz – praktycznymi wskazówkami, opartymi o wieloletnie doświadczenie pedagoga szkolnego, który bezpośrednio stykał się z opisywanymi problemami.

Podstawowe pytanie, na które poszukamy odpowiedzi, brzmi: jak sobie radzić w klasie, nie dysponując tradycyjnymi środkami przymusu wobec uczniów? Mimo ekspansji tzw. postępowej pedagogiki, która w praktyce wytrąca kolejne narzędzia z rąk wychowawców, dysponują oni wciąż jeszcze pewnymi środkami i metodami, dzięki którym mogą uniknąć wielu błędów w przyszłości, a także rozwiązać już istniejące problemy.

Zostały one ujęte w następujące grupy zagadnień i zreferowane w e-książce (niekoniecznie pokrywają się z tytułami rozdziałów):

• znaczenie charakteru nauczyciela

• budowanie autorytetu

• umiejętne utrzymanie odpowiednich relacji z uczniami (typy postaw nauczycielskich)

• rozpoznawanie oznak buntu i zapobieganie im

• wydawanie poleceń oraz karanie i nagradzanie

Każdy z tych elementów istotnie wpływa na jakość nauczycielskiej pracy. Niemniej dwa pierwsze są podstawowym warunkiem jej powodzenia. Silny charakter odgrywa decydującą rolę w sytuacji, gdy pedagog pozbawiony jest większości tradycyjnych metod dyscyplinowania. Z kolei bez posiadanego autorytetu trudno wyobrazić sobie jakiekolwiek realne sukcesy edukacyjne. Pozostałe umiejętności mają naturę „techniczną” i wskazują na praktyczne metody radzenia sobie z podwładnymi.

Zapraszam w środę. Proszę o poinformowanie znajomych nauczycieli.

ZAMÓW KSIĄŻKĘ